51. Sting – We Work the Black Seam

Mniej znana piosenka z debiutanckiego albumu Stinga (po rozwiązaniu The Police) „The Dream of the Blue Turtles” (‘Sen niebieskich żółwi’) z ’85 r. Melodia do „We Work the Black Seam” chodziła za Stingiem (właśc. Gordon Sumner) od kilku lat, nie miał on jednak odpowiedniego tekstu. Pomysł na tekst pojawił się dopiero w 1984 roku w związku ze strajkiem górników w Wielkiej Brytanii spowodowanym zwolnieniami i zamykaniem kopalń. Były to czasy rządów Margaret Thatcher. Wtedy Wielka Brytania rezygnowała z tradycyjnych elektrowni zasilanych węglem na rzecz elektrowni jądrowych. Sam Sting był początkowo zwolennikiem energii jądrowej, ponieważ wiedział o niej tyle co przeciętny zjadacz chleba: że jest czysta, efektywna, nowoczesna. Dopiero z czasem zaczął dostrzegać jej drugą stronę: przede wszystkim pozbawiano pracy ogromną rzeszę wykwalifikowanych górników. Jak sam powiedział w jednym z wywiadów, angielskie złoża węgla pozwalają na blisko 300 lat wydobycia, podczas gdy uran do elektrowni jądrowych trzeba sprowadzać z… południowej Afryki. Poza tym zamknięcie kopalni, w której pracuje większa część mieszkańców jakiegoś miasta (a takich było w Anglii wiele) oznacza zniszczenie tej społeczności. Z kolei znajomi Sumnera pracujący w elektrowniach jądrowych opowiadali mu niebezpiecznych sytuacjach, które często zdarzały się wówczas w elektrowniach i które dowodziły, że w tamtych czasach nie istniały jeszcze wystarczająco bezpieczne systemy ochrony przed awarią w elektrowni jądrowej (por. http://www.sting.com/discog/?v=so&a=1&id=271).

Cały tekst w zamierzeniu Stinga zbudowany jest na symbolu „czarnego złoża”, który leży w ziemi, podłożu (tu też same symbole). Z ziemi (tu akurat angielskiej), z podstawy, z gruntu górnicy wydobywają węgiel, czyli źródło energii. Tak więc na pewnym poziomie abstrakcji i/lub symboliki „wszyscy kopiemy czarne złoże”. Sumner chciał również tą piosenką oddać hołd górnikom i ich pracy.

Trudny do przetłumaczenia jest fragment „a six inch band”. Dosłowne tłumaczenie ‘sześciocalowa taśma’ nic nie znaczy (por. zapewne automatyczne tłumaczenie na stronie http://www.tekstowo.pl/piosenka,sting,we_work_the_black_seam.html). Prawdopodobnie chodzi tutaj o oznaczenia na pojemnikach z odpadami (dokładnie takie stosuje się na butlach z nitroksem, por. http://en.wikipedia.org/wiki/Nitrox). Nawet tekst angielski nabiera sensu, jeśli zobaczy się w nim właśnie zbiorniki, na które mają być wymienione skażone potoki. Cumberland z tej samej zwrotki to hrabstwo w północnej Anglii, tuż przy granicy ze Szkocją, słynne z kiełbasy… (http://en.wikipedia.org/wiki/Cumberland_sausages).

Podobnie niedosłowne tłumaczenie ang. „mountain” z ostatniej zwrotki jako ‘nadprodukcji’ „usensawnia” całość: to przecież elektrownia jądrowa prędzej będzie produkować więcej prądu niż tradycyjna. Poza tym stwarza to zrozumiały kontrast: nadprodukcja energii, podczas gdy jej użytkownicy śpią, a więc z niej nie korzystają, nie jest potrzebna.

Również ostatnie dwie linijki ostatniej zwrotki są trudne do zrozumienia i przetłumaczenia. Zdanie czasowe z czasem teraźniejszym złożonym i zdanie nadrzędne z czasem przyszłym prostym odnosi się najprawdopodobniej do rozkładu i powrotu do ziemi, do „właściwego miejsca”.

“We Work The Black Seam”	„Wszyscy kopiemy czarne złoże”
This place has changed for good	To miejsce zmieniło się na dobre
Your economic theory said it would	Zgodnie z twoją teorią ekonomiczną
It’s hard for us to understand	Trudno nam zrozumieć
We can’t give up our jobs the way we should	Nie możemy porzucić pracy tak, jak powinniśmy
Our blood has stained the coal	Na tym węglu nasza krew
We tunnelled deep inside the nation’s soul	Drążyliśmy głęboko w duszy narodu
We matter more than pounds and pence	Znaczymy więcej niż funt i pens
Your economic theory makes no sense	Twoja teoria ekonomii traci już sens
One day in a nuclear age	Kiedyś w epoce atomu
They may understand our rage	Może zrozumieją nasz gniew
They build machines that they can’t control	Budują maszyny, nad którymi nie panują
And bury the waste in a great big hole	A odpady zakopują w dużym dole
Power was to become cheap and clean	Energia miała się stać tania i czysta
Grimy faces were never seen	Usmolonych twarzy miało nie być
But deadly for twelve thousand years is carbon fourteen	Lecz zabójczy przez dwanaście tysięcy lat jest węgiel C czternaście
We work the black seam together	Wszyscy kopiemy czarne złoże
The seam lies underground	Złoże leży pod ziemią
Three million years of pressure packed it down	Przez trzy miliony lat było ubijane pod ciśnieniem
We walk through ancient forest lands	Spacerujemy przez pola starożytnych lasów
And light a thousand cities with our hands	I oświetlamy tysiące miast pracą rąk
Your dark satanic mills	Przez wasze czarne, diabelskie maszyny
Have made redundant all our mining skills	Nasze umiejętności górnicze są już zbędne
You can’t exchange a six inch band	Nie wymienicie na zbiorniki z odpadami
For all the poisoned streams in Cumberland	Wszystkich potoków w Cumberlandzie
One day in a nuclear age...
Our conscious lives run deep	Nasze świadome życie ma solidne korzenie
You cling onto your mountain while we sleep	Wy trzymacie się kurczowo waszej nadprodukcji, gdy my śpimy
This way of life is part of me	Ten styl życia jest częścią mnie
The is no price so only let me be	Nie ma ceny, więc pozwólcie mi tak żyć
And should the children weep	A gdyby dzieci zaczęły płakać
The turning world will sing their souls to sleep	Wtedy świat zaśpiewa ich duszom na dobranoc
When you have sunk without a trace	A gdy już znikniecie bez śladu
The universe will suck me into place	Wszechświat wchłonie mnie na właściwe miejsce
One day in a nuclear age...

Umieszczanie oryginalnego teledysku zostało zabronione, tak że podaję tylko link do strony z teledyskiem.