90. Mazi en Gondolando – Muzzy w Gondolandii – Muzzy in Gondoland (2)

Chociaż film wykorzystuje typową dla bajek animizację zwierząt, trudno w wielu przypadkach ustalić, jakim zwierzęciem jest dana postać. Pomocna jest tutaj angielska Wikipedia.	Though the film uses typical cartoon’s personification of animals, it is difficult in some instances to determine what animal is a particular character. Here, the English Wikipedia comes in handy.
Król to oczywiście lew. Królowa natomiast to… duży szczur! Królewna z kolei to… pudelka.	The king is of course a lion. The queen is a big rat. While the princess is a poodle.
Tytułowy Muzzy to podobno goryl, a Corvax to rodzaj goblina.	Title Muzzy is allegedly a gorilla, and Corvax is a goblin-like creature.
Karol (Bob w wersji angielskiej) to mysz. Sprzedawca owoców to kangur, a policjant spisujący dane Muzzy’ego i Karola to buldog. Thimbo z drugiej części serialu to też buldog.	Charles (Bob in English version) is a mouse. The fruit vendor is a kangaroo, and the policeman taking down Muzzy and Charles’s details is a bulldog. Also Thimbo in the second part of the serial is a bulldog.
Jedynymi postaciami ludzkimi są Piotr (Norman w wersji angielskiej) i jego partnerka Mary (w oryginale angielskim).	The only human characters are Peter (Norman in the English version) and his partner Mary (in the English original).

[Reĝo:] Jen ĝardeno. Rigardu.	Oto ogród. Spójrzcie.	Here is the garden. Look.
Jen prunoj. Jen persikoj. Jen vinberoj.	Oto śliwki. Oto brzoskwinie. Oto winogrona.	Here are plums. Here are peaches. Here are grapes.
[Reĝino:] Mi ŝatas prunojn. Mi ŝatas persikojn. Mi ŝatas vinberojn.	Lubię śliwki. Lubię brzoskwinie. Lubię winogrona.	I like plums. I like peaches. I like grapes.
[Reĝo:] Ankaŭ mi ŝatas vinberojn.	Ja też lubię winogrona.	And I like grapes.
[Silvja:] Saluton panjo! Saluton paĉjo. Mi petas persikon.	Cześć mamo! Cześć tato! Poproszę brzoskwinię.	Hello mummy! Hello daddy! Can I have a peach, please?
Mi petas persikon.	Poproszę o brzoskwinię.	Can I have a peach, please?
Ili estas persikoj.	To są brzoskwinie.	These are peaches.
[Reĝino:] Mi ŝatas persikojn.	Ja lubię brzoskwinie.	I like peaches.
[Petro:] Mi estas malsata.	Jestem głodny.	I’m hungry.
Bonvolu doni al mi sandwiĉon*.	Proszę mi dać kanapkę.	I’d like a sandwich, please.
Jen ĝi.	Oto ona.	Here you are.
Dankon. Bonvolu doni al mi salaton.	Dziękuję. Proszę mi dać sałatkę.	Thank you. I’d like a salad, please.
Jen ĝi.	Oto ona.	Here you are.
Dankon. Bonvolu doni al mi sukon.	Dziękuję. Proszę mi dać sok.	Thank you. I’d like a juice, please.
Jen ĝi.	Oto on.	Here you are.
Dankon. Bonvolu doni al mi glaciaĵon.	Dziękuję. Proszę mi dać lody.	Thank you. I’d like an ice cream, please.
Jen ĝi.	Oto one.	Here you are.
Dankon. Bonvolu doni al mi akvon.	Dziękuję. Proszę mi dać wodę.	Thank you. I’d like some water, please.
[Silvja:] Mi petas persikon, Paĉjo.	Tato, poproszę o brzoskwinię.	Can I have a peach, please?
[Reĝo:] Jes. Persikon.	Tak, brzoskwinię.	Yes, a peach.
[Reĝino:] Jen persiko.	Oto brzoskwinia.	Here’s a peach.
[Silvja:] Dankon. Donu al mi prunon kaj vinberojn.	Dziękuję. Daj mi śliwkę i winogrona.	Thank you. I’d like a plum and grapes.
[Reĝo:] Jes. Prunon kaj vinberojn.	Tak. Śliwkę i winogrona.	Yes. A plum and grapes.
[Reĝino:] Jen pruno kaj vinberoj.	Oto śliwka i winogrona.	Here’s a plum and here’re grapes.
[Silvja:] Dankon.	Dziękuję.	Thank you.
[Korvaks:] Karlo!	Karolu!	Charles!
[Karlo:] Jes?	Tak?	Yes?
[Korvaks:] Arboj!	Drzewa!	Trees!
[Karlo:] Arboj?	Drzewa?	Trees?
[Korvaks:] Jes. Kiom da arboj estas? Kalkulu.	Tak. Ile jest drzew? Policz.	Yes. How many trees are there?
[Karlo:] Unu, du, tri, kvar, kvin, ses, sep, ok, naŭ, dek.	Jeden, dwa, trzy, cztery, pięć, sześć, siedem, osiem, dziewięć, dziesięć.	One, two, three, four, five, six, seven, eight, nine, ten.
[Karlo:] Kiom da** arboj estas?	Ile jest drzew?	How many trees are there?
[Komputilo:] Unu, du, tri, kvar, kvin, ses, sep, ok, naŭ, dek.	Jeden, dwa, trzy, cztery, pięć, sześć, siedem, osiem, dziewięć, dziesięć.	One, two, three, four, five, six, seven, eight, nine, ten.
[Korvaks:] Arbustoj. Kiom da arbustoj estas?	Krzaki. Ile jest krzaków?	Bushes. How many bushes are there?
[Karlo:] Kiom? Du, kvar, ses, ok, dek.	Ile? Dwa, cztery, sześć, osiem, dziesięć.	How many? Two, four, six, eight, ten.
[Korvaks:] Kaj kiom da floroj estas?	A ile jest kwiatów?	And how many flowers are there?
[Karlo:] Floroj?	Kwiatów?	Flowers?
[Korvaks:] Jes, jes. Kiom da floroj estas?	Tak, tak. Ile jest kwiatów?	Yes, yes. How many flowers are there?
[Karlo:] Dek? Kvin dek? Cent? Mi ne scias!	Dziesięć? Pięćdziesiąt? Sto? Nie wiem!	Ten? Fifty? A hundred? I don’t know!
[Petro:] Mi ne scias.	Nie wiem.	I don’t know.
[Karlo:] Cent sep. Cent ok.	Sto siedem. Sto osiem.	A hundred and seven. A hundred and eight.
[Silvja:] Cent naŭ.	Sto dziewięć.	A hundred and nine.
[Karlo:] Cent dek.	Sto dziesięć.	A hundred and ten.
[Silvja:] Karlo!	Karolu!	Charles!
Donu al mi roson. Mi petas. Dankon!	Daj mi różę. Proszę. Dziękuję.	Give me a rose, please. Thank you.
Mi ŝatas rosojn.	Lubię róże.	I like roses.
[Karlo:] Kaj mi amas vin***.	A ja cię kocham.	And I love you.
[Silvja:] O, rigardu. Mi havas roson. Mi havas prunon, persikon kaj vinberojn.	O, popatrz. Mam różę. Mam śliwkę, brzoskwinię i winogrona.	O, look. I have a rose. I have a plum, a peach and grapes.
Mi havas sandwiĉon kaj mapon.	Mam kanapkę i mapę.	I have a sandwich and a map.
[Karlo:] Kaj mi havas motorciklon.	A ja mam motocykl.	And I have a motorcycle.
Mi amas vin.	Kocham cię.	I love you.
[Silvja:] Mi amas vin.	Kocham cię.	I love you.
Ek, ek!	Dalej, naprzód!	Let’s go!
[Korvaks:] Ne, ne, ne. Mi amas la princinon! Mi amas Silvjan.	Nie, nie, nie. Ja kocham królewnę! Ja kocham Sylwię.	No, no, no. I love the princess. I love Sylvia.
A, e, i, o, u, mi forkuru.	…biegniemy/lecimy naprzód.	…we’re running/flying ahead.
A, u, o, i, e, kuraĝe****.	…odważnie.	…bravely/couragely.
A, e, i, u, ek antaŭ ek do.	…więc dalej naprzód.	…so let’s go ahead.
I, o, u, e, a, hura, hura, hura.	…hura…	…hurrah…
A, u, i, o, e, mi vin amas tre.	…bardzo cię kocham.	…I love you very much.
E, i, o, u, a, mi amas.	…kocham.	…I love.
A, e, o, u, i, mi amas vin.	…kocham cię.	…I love you.
[Reĝo:] La† ĝardenisto amas la† princinon?	Ogrodnik kocha królewnę?	The gardener loves the princess?
[Korvaks:] Jes, jes.	Tak, tak.	Yes, yes.
[Reĝo:] Ne, ne, ne.	Nie, nie, nie.	No, no, no.
[Reĝino:] La princinon amas la ĝardeniston?	Królewna kocha ogrodnika?	The princess loves the gardener?
[Korvaks:] Jes, jes.	Tak, tak.	Yes, yes.
[Reĝino:] Ne, ne.	Nie, nie.	No, no.
[Reĝo:] Ni iru. Sekvu min. Ek!	Chodźcie. Chodźcie za mną. No!	Come on. Come on with me. Go!
[Reĝo, Korvaks:] Ĝis revido!	Do zobaczenia!	See you!
Episodo 2	Odcinek 2	Episode 2
[Silvja, Karlo:] Saluton!	Cześć!	Hello!
[Silvja:] Paĉjo††, Panjo††!	Tata, mama!	Daddy, mummy!
[Karlo:] Korvaks!	Corvax!	Corvax!
[Reĝo:] Silvja, Silvja!	Sylwia, Sylwia!	Sylvia, Sylvia!
[Silvja:] O, Panjo!	Tato!	Daddy!
[Karlo:] Mi amas princinon Silvja.	Kocham królewnę Sylwię.	I love princess Sylvia.
[Reĝo, Korvaks…:] Arestu lin.	Aresztować go.	Arrest him.
[Reĝo:] Dankon, Korvaks.	Dziękuję, Corvax.	Thank you, Corvax.
Nomo?	Imię?	Name?
[Karlo:] Karlo.	Karol.	Charles.
Aĝo?	Wiek?	Age?
[Karlo:] Du dek.	Dwadzieścia dwa (lata).	Twenty two.
Profesijo?	Zawód?	Occupation?
[Karlo:] Ĝardenisto.	Ogrodnik.	Gardener.
Forkonduku lin.	Odprowadzić go.	Take him away.
[Korvaks:] Numero dek naŭ†††.	Numer dziewiętnasty.	Number nineteen.
Numero dek naŭ? Numero dek naŭ!	Numer dziewiętnasty. Numer dziewiętnasty.	Number nineteen? Number nineteen.
…Naŭ! Dek! Dek unu! Dek du! Dek tri! Dek kvar! Dek kvin! Dek ses! Dek sep! Dek ok! Dek naŭ! Dudek! Ho! Dek naŭ!	…Dziewięć. Dziesięć. Jedenaście. Dwanaście. Trzynaście. Czternaście. Piętnaście. Szesnaście. Siedemnaście. Osiemnaście. Dziewiętnaście. Dwadzieścia. Ho! Dziewiętnaście.	…Nine. Ten. Eleven. Twelve. Thirteen. Fourteen. Fourteen. Fifteen. Sixteen. Seventeen. Eighteen. Nineteen. Twenty. Ho! Nineteen.

*) Tutaj użyto trybu rozkazującego z końcówką -u od „bonvoli” ‘chcieć, raczyć, zechcieć’ i bezokolicznika z końcówką -i od „doni” ‘dać’. „Al” to przyimek wprowadzający celownik. Z kolei formy „sandwiĉon”, „salaton”, „sukon”, „glacjaĵon” itd. to formy biernika liczby pojedynczej, jedynego przypadka esperanckiego o osobnej końcówce.	*) Here, the verb bonvoli (‘would like, to be willing to’) in the imperative mood of with the ‘-u’ ending was used with the verb doni (‘to give’) in the infinitive with the ‘-i’ ending. Next, the forms „sandwiĉon”, „salaton”, „sukon”, „glacjaĵon” etc. in the accusative singular, the only case of the Esperanto language with a separate ending.
**) „Da” do przyimek wprowadzający dopełniacz cząstkowy, czyli formę oznaczającą części czegoś, ilość czegoś. Odpowiednik francuskiego przyimka „de”. Zwykły dopełniacz oznaczany jest przez przyimek „de”.	**) „Da” is a preposition introducing the partitive genitive, i.e. the form that means part of something, an amount of something. It is the equivalent of the French preposition “de”. The regular genitive is introduced by the preposition “de”.
***) Formę biernika z końcówką -in mają także zaimki osobowowe: „min” ‘mnie’, „vin” ‘ciebie’, „nin” ‘nas’, „lin” ‘jego/go’, „ŝin” ‘ją’, „ĝin” ‘jego/go/ją’ (rodzaj nijaki), „ilin” ‘ich/je’.	***) Personal pronouns may be in the accusative as well: „min” ‘me’, „vin” ‘you’, „nin” ‘us’, „lin” ‘him’, „ŝin” ‘her’, „ĝin” ‘it’, „ilin” ‘them’.
****) W esperancie regularnie tworzy się prawie wszystkie części mowy: „kuraĝa” ‘odważny, odważna…’, „kuraĝe” ‘odważnie, dzielnie’, „kuraĝi” ‘mieć odwagę’, „kuraĝo” ‘odwaga, dzielność’.	****) In the Esperanto language, almost every part of speech may be derived regularly: „kuraĝa” ‘brave, courageous’, „kuraĝe” ‘bravely, courageously’, „kuraĝi” ‘to have the courage’, „kuraĝo” ‘courage, bravery’.
†) Esperanto posiada jeden przedimek określony dla każdej liczby, rodzaju i przypadka. Nie ma tak ścisłego użycia jak angielski przedimek „the”, ponieważ esperancki rzeczownik nie musi być koniecznie nacechowany określonością lub nieokreślonością jak angielskie rzeczowniki. Esperanckie „la” używane jest do podkreślenia, że chodzi o konkretną, określoną osobę lub rzecz.	†) The Esperanto has only one definite article for all numbers, genders and cases. Its usage is not as strict as the usage of the English article “the” because the Esperanto noun does not have to be necessarily marked with the quality of being definite or indefinite, unlike the English nouns.
††) Esperanto, zapewne na wzór polszczyzny, posiada przyrostki spieszczające: -ĉj- dla rodzaju męskiego i -nj- dla rodzaju żeńskiego. Przy czym dodaje się je najczęściej do pierwszej sylaby podstawy słowotwórczej, czyli: patro ‘ojciec’ ≥ paĉjo ‘tata, tatuś, ojczulek’, patrino ‘matka’ ≥ panjo ‘mama, mamusia, matula’.	††) The Esperanto language, probably following the Polish language, has hypocoristical suffixes. But most frequently they are added to the first syllable of the rood word, e.g. patro ‘father’ ≥ paĉjo ‘dad, papa, daddy’, patrino ‘mother’ ≥ panjo ‘mama, mummy’.
†††) System esperanckich liczebników głównych jest bardzo prosty i regularny. Liczebniki od 11 do 19 tworzy się przez zwykłe dodanie liczebnika prostego po wyrazie „dek” ‘dziesięć’. Z kolei liczebniki oznaczające dziesiątki to zrosty/złożenia zbudowane z liczebnika prostego i wyrazu „dek”: dudek ‘20’ = du ‘2’ + dek ‘10’, tridek = tri ‘3’ + dek ‘10’. Zrostami/złożeniami są też nazwy setek: ducent ‘200’, tricent ‘300’ itd.	†††) The system of the Esperanto cardinal numerals is very simple and regular. The numerals from 11 to 19 are formed by plainly adding the simple numeral after the word “dek” ‘ten’. On the other hand, the numerals denoting tens are compounds comprised of a simple numeral and the word “dek”: dudek ‘20’ = du ‘2’ + dek ‘10’, tridek = tri ‘3’ + dek ‘10’. Also, the names of hundreds are compound words: ducent ‘200’, tricent ‘300’ etc.