Blog poświęcony tłumaczeniu, językom, analizie i interpretacji tekstów...

31 marca 2010

66. Lilly Allen – Fuck You


Tabu językowe złamać czas nadszedł… Piosenka ewidentnie zachęca do korzystania z przypraw, zwłaszcza jednej, i stosowania ich na sobie samym.
Wbrew słowom współautorki tekstu (Lilly Allen napisała ją razem z Greg Kurstin), która w swoich wypowiedziach raczej ukrywała tożsamość bohatera tekstu, pierwsze skojarzenie wskazuje na G. W. Busha. Drugie i następne też…
W tekście pojawia się gra między paronimami: „fuck you” /fʌk jʊ/ ‘pieprz się’ i „thank you” /θæŋk ju/. Zaskoczenie jest tym większe, że „słowo na »f«” w refrenie pojawia się w kontekście typowym dla „thank you”: „thank you very much”.
Oryginalne wideo podlinkowane niżej jest też ciekawe od strony wizualnej. 



Fuck You
Pieprz się


Look inside, look inside your tiny mind
Wejrzyj, wejrzyj do swego malutkiego móżdżku
Then look a bit harder
I przypatrz się troszkę dłużej
‘Cause we’re so uninspired, so sick and tired
Bo tak nam się nie chce, mamy serdecznie dość
Of all the hatred you harbor
Całej twojej nienawiści


So you say it’s not okay to be gay
A więc twierdzisz, że gej nie jest OK
Well, I think you’re just evil
No, według mnie jesteś po prostu niegodziwy
You’re just some racist who can’t tie my laces
Ty marny rasisto, nie dorastasz mi do pięt
Your point of view is medieval
Twoje poglądy są średniowieczne


Fuck you, fuck you very, very much
Pieprz się, pieprz się, ile tylko chcesz
‘Cause we hate what you do
Bo nienawidzimy tego, co robisz
And we hate your whole crew
I nienawidzimy całej twojej ekipy
So please don’t stay in touch
Więc daruj sobie wszelki kontakt


Fuck you, fuck you very, very much
Pieprz się, pieprz się, ile tylko chcesz
‘Cause your words don’t translate
Bo twoje gadanie jest niezrozumiałe
And it’s getting quite late
I w ogóle już trochę późno
So please don’t stay in touch
Więc daruj sobie wszelki kontakt


Do you get, do you get a little kick
Czy masz aż taką frajdę
Out of being small-minded?
Ze swojej małostkowości?
You want to be like your father
Chcesz być jak twój ojciec
It’s approval you’re after
To chwalebne dążenie
Well, that’s not how you find it
Ale tak tego nie osiągniesz


Do you, do you really enjoy
Czy naprawdę lubisz
Living a life that’s so hateful?
Być pełen nienawiści?
‘Cause there’s a hole where your soul should be
Bo zamiast duszy masz wielką dziurę
You’re losing control a bit
I trochę tracisz kontrolę
And it’s really distasteful
A to naprawdę odrażające


Fuck you…



Fuck you, fuck you, fuck you

Fuck you, fuck you, fuck you

Fuck you



You say you think we need to go to war
Mówisz, że musimy iść na wojnę
Well, you’re already in one
No, już jedną prowadzisz
‘Cause it’s people like you that need to get slew
A to takich jak ty powinno się wyrżnąć
No one wants your opinion
Nikogo nie obchodzi twoje zdanie


Fuck you…



Fuck you, fuck you, fuck you

Fuck you, fuck you, fuck you


30 marca 2010

65. Michał Zabłocki (lyrics), Grzegorz Turnau (vocals) – Naprawdę nie dzieje się nic (Nothing really happens)

-->
Zabłocki and Turnau are a real team creating beautiful, lyric songs. It is really cheering that there are still people in Poland who like to listen to such poems sung to the accompaniment of good music.
Probably, Zabłocki refers to the old motif of Biblical provenance, namely nihil novi sub sole (‘nothing new under the sun’). It is rather strange in our times full of new discoveries and technologies.
In the video below, Turnau said that the chorus is rather sad, but it may be regard differently. Nothing bad ever happens as well as good things.

Naprawdę nie dzieje się nic
Nothing really happens


Czy zdanie okrągłe wypowiesz,
If you say a round phrase
czy księgę mądrą napiszesz,
If you write a wise book
będziesz zawsze mieć w głowie
Your mind will always be
tę samą pustkę i ciszę.
A total blank
Słowo to zimny powiew
A word is a cold breeze
nagłego wiatru w przestworze;
Of sudden wind to the expanse
może orzeźwi cię, ale
It may refresh you but
donikąd dojść nie pomoże.
Will lead you to nowhere


Zwieść cię może ciągnący ulicami tłum,
Crowds heading in streets may deceive you,
wódka w parku wypita albo zachód słońca,
Vodka drunk up in a park or sunset


lecz pamiętaj: naprawdę nie dzieje się nic
But remember: nothing really happens
i nie stanie się nic – aż do końca.
And nothing will happen, till the end


Czy zdanie okrągłe wypowiesz,
If you say a round phrase
czy księgę mądrą napiszesz,
If you write a wise book
będziesz zawsze mieć w głowie
Your mind will always be
tę samą pustkę i ciszę.
A total blank
Zaufaj tylko warg splotom,
Trust in the lips’ weaves
bełkotom niezrozumiałym,
Gibbering incomprehensible
gestom w próżni zawisłym,
Gestures in air looming
niedoskonałym.
Imperfect ones


Zwieść cię może ciągnący ulicami tłum,
Crowds heading in streets may deceive you,
wódka w parku wypita albo zachód słońca,
Vodka drunk up in a park or sunset


lecz pamiętaj: naprawdę nie dzieje się nic

i nie stanie się nic - aż do końca.


64. Pet Shop Boys – Absolutely Fabulous

-->
„Absolutely Fabulous” było serialem komediowym zrealizowanym przez BBC w latach 90. o dwóch zblazowanych sybarytkach i snobkach, którym się wydaje, że są młode, bogate i dobrze ubrane, i oczywiście że należą do świata wielkiej mody. Analogiczny pomysł wykorzystano w serialu „Keeping Up Appearances” (pol. „Co ludzie powiedzą”). W obu serialach wyśmienite kreacje stworzyły jedne z najlepszych angielskich aktorek: Jennifer Saunders (Edina, także współscenarzystka „Absolutely Fabulous”), Joanna Lumley (Patsy) i Patricia Routledge (pani „Bukietowa”…). Zresztą śmieszny sposób życia dwóch pierwszych postaci widać już w tych krótkich fragmentach serialu, z których składa się teledysk Pet Shop Boys.
Na piosenkę składają się fragmenty wypowiedzi bohaterek z różnych odcinków, tak że jest to raczej tłumaczenie filmu (fragmentów odcinków) niż tekstu piosenki.
Problematyczne było przetłumaczeni ang. „beluga”. Jest to, przynajmniej w jednym ze znaczeń, białucha, biały delfin, chroniony na dodatek, więc Edy i Pasty jadły chyba co innego, ale równie egzotycznego.
W pewnym momencie (jednego z odcinków) Edy cytuje tytuł i refren innej piosenki: „ride on time”. Jest to trudna do przetłumaczenia kontaminacja ang. wyrażenia „right on time” (‘w samą porę, punktualnie’) z czasownikiem „to ride on something” (‘jechać (na) czymś’, także ‘zależeć od czegoś’).

Absolutely Fabulous
Zupełnie fantastyczne


[Edina:] Lights! Models! Guest list! Just do your best, darling.
Światła! Modelki! Lista gości. No, postaraj się, złotko.


Absolutely fabulous
Zupełnie fantastyczne
We’re absolutely fabulous
Jesteśmy zupełnie fantastyczne


[Patsy:] Darling, you are a fabulous, wonderful individual...
Złotko, jesteś fantastyczna, cudowna…
[Edina:] Oh thank you, darling.
Dzięki, złotko.
[Patsy:] ...and remember; I’ve known you longer than your daughter.
…i pamiętaj, znam cię dłużej niż twoja córka.


[Edina:] Champers all right for you, Pats?
Pats, chcesz szampana?
[Patsy:] Lovely, Sweetie.
Jasne, skarbie.
[Edina:] Shall we finish off the beluga or shall we have some smoked salmon and nibbly things?
Skończymy belugę czy może skubniemy trochę wędzonego łososia?
[Patsy:] Oh, whatever, Sweetie.
Wszystko jedno, skarbie.
[Edina:] All right, we’ll finish off the beluga.
Dobra, skończymy belugę.


[Patsy:] Dull, soulless dance music.
Nudna, bezpłciowa muzyka.
[Edina:] Bip bip bip. Bop bop bop.
Umpa, umpa…
[Patsy:] Dull, soulless dance music.

[Edina:] Ride on time, ride on time. Techno, techno, bloody techno, darling!
Dodaj gazu, dodaj gazu. Techno, techno, cholerne techno, złotko.


Absolutely fabulous

([Edina:] That’s fabulous, darling)
Fantastyczne, złotko.
we’re absolutely fabulous

([Patsy:] That’s fabulous. [Edina:] Good.)
Fantastyczne. – Dobra.


[Edina:] Chanel, Dior; Lagerfeld, Givenchy, Gaultier; darling. Names, names, names!
Chanel, Dior, Lagerfleld, Givenchy, Gaultier, złotko. Nazwiska, nazwiska, nazwiska!
Harper’s, Tatler; English Vogue, American Vogue, French Vogue, bloody Aby-bloody-ssinian bloody Vogue, darling!
Harper’s, Tatler, Angielski Vogue, Amerykański Vogue, Francuski Vogue, kurna Abiskurwysyński Vogue, złotko!


Lacroix, Sweetie, Lacroix. Lacroix, Sweetie, Lacroix. Sweetie! Sweetie! Sweetie! Sweetie!
To jest Lacroix, złotko, Lacroix.


Absolutely fabulous

([Edina:] Pump up the volume!)
Daj głośniej!
We’re absolutely fabulous

([Edina:] Just put the needle on the record.)
Tylko włącz tamtą płytę.


Absolutely fabulous

([Edina:] Pump up the volume!)

We’re absolutely fabulous

([Edina:] Are you ready for this, Sweetie?)
Gotowa jesteś, złotko?


[Edina:] Ong, plong, kerplinky, plong. Ong, plong, kerplinky, plong. Ong, plong, kerplinky, plong.
Ding, dong, karakong.
I’m chanting as we speak, bye, bye, darling.
Właśnie wykonuję pieśni religijne, na razie, skarbie!
Ong, plong, kerplinky, plong. Ong, plong, kerplinky, plong. Ong, plong, kerplinky, plong.

Sweetie! Sweetie! Sweetie! Sweetie!

Ong, plong…

I’m chanting as we speak, bye, bye, darling.

Ong, plong…



Champers all right for you, Pats?

[Patsy:] Oh, he was just a windscreen washer I picked up at the traffic lights. Bums so tight he was bouncing off the walls.
Ach, to był jakiś gostek, którego złapałam, gdy mył mi przednią szybę na światłach. Miał taki jędrny tyłek, że odbijał się od ścian jak piłka.
[Edina:] Bye, Pats.
Na razie, Pats.
Lacroix, Sweetie. Lacroix, Sweetie. Lacroix, Sweetie. La-La-La-Lacroix.



Absolutely fabulous

([Edina:] Let the music lift you up, darling!)
Niech muzyka cię poniesie, skarbie!
We’re absolutely fabulous

([Patsy:] Dull, soulless dance music.)



Absolutely fabulous

([Edina:] It’s the bloody Pet Shop Boys, Sweetie.)
To ci cholerni Pet Shop Boysi, złotko.
We’re absolutely fabulous

([Edina:] Are you ready for this, Sweetie?)



[Edina:] Ong, plong, kerplinky, plong. Ong, plong, kerplinky, plong. Ong, plong, kerplinky, plong.

I’m chanting as we speak, bye, bye, darling.

Ong, plong, kerplinky, plong. Ong, plong, kerplinky, plong.



Ong, plong, kerplinky, plong.

Sweetie! Sweetie! Sweetie! Sweetie!



[Patsy:] It’s fabulous.
Fantastyczne.
[Edina:] Good. Thank you
Dobra, dzięki.


29 marca 2010

63. Jon & Vangelis – I’ll Find My Way Home


Jedna z najbardziej znanych piosenek Vangelisa i Jona Andersona. Ten ostatni jest autorem tekstu. Utwór udowadnia, że utwór elektroniczny może mieć charakter baśniowo-bajkowo-pełno-nadziejowy, i to przy użyciu prostych środków muzycznych (tu prostego akordu, na którym zbudowany jest utwór – por. recenzję na: http://www.vangelismovements.com/thefriendsofmrcairo.htm).
Teledysk niestety oryginalny, zrobiony ewidentnie amatorsko. Jest swoją własną parodią. Utwór jest w całości elektroniczny (oprócz oczywiście śpiewu Andersona), a na filmie Vangelis „popyla” na fortepianie, a Anderson na… banjo.

I’ll Find My Way Home
Odnajdę drogę do domu


You ask me where to begin
Pytasz, gdzie zacząć
Am I so lost in my sin
Aż tak bardzo popadłem w swój grzech?
You ask me where did I fall
Pytasz, gdzie upadłem
I’ll say I can’t tell you when
Ja na to, że nie wiem kiedy
But if my spirit is lost
Lecz jeśli stracę wiarę
How will I find what is near
Jak odnajdę to, co jest blisko
Don’t question I’m not alone
Nie pytaj, nie jestem sam
Somehow I'll find my way home
Jakoś odnajdę drogę do domu


My sun shall rise in the east
Moje słońce wzejdzie na wschodzie
So shall my heart be at peace
Więc czyż mogę być spokojny
And if you’re asking me when
I jeśli spytasz mnie kiedy
I’ll say it starts at the end
Odpowiem, że początkiem był koniec
You know your will to be free
Pamiętaj, twoje pragnienie wolności
Is matched with love secretly
Wiąże się skrycie z miłością
And talk will alter your prayer
A rozmowa zmieni twoje prośby
Somehow you’ll find you are there
Jakoś będziesz wiedział, że dotarłeś


Your friend is close by your side
Twój przyjaciel jest przy tobie blisko
And speaks in far ancient tongue
I mówi w bardzo starym języku
A season’s wish will come true
Pragnienia z wszystkich pór roku się spełnią
All seasons begin with you
Wszystkie pory roku zaczynają się w tobie
One world we all come from
Z jednego świata pochodzimy
One world we melt into one
Jeden świat przetopimy w jedno
Just hold my hand and we’re there
Tylko chwyć mnie za rękę i gotowe
Somehow we’re going somewhere
Jakoś jednak gdzieś dotrzemy
Somehow we’re going somewhere



You ask me where to begin
Pytasz, gdzie zacząć
Am I so lost in my sin
Aż tak bardzo popadłem w swój grzech?
You ask me where did I fall
Pytasz, gdzie upadłem
I’ll say I can’t tell you when
Ja na to, że nie wiem kiedy
But if my spirit is strong
Lecz jeśli mam silną wolę
I know it can’t be long
To na pewno nie potrwa długo
No questions I’m not alone
Nie pytaj, nie jestem sam
Somehow I’ll find my way home     [x4]
Jakoś odnajdę drogę do domu