Blog poświęcony tłumaczeniu, językom, analizie i interpretacji tekstów...

28 lutego 2010

31. Andreas Vollenweider (muzyka), Eliza Gilkyson (słowa i śpiew) – Song of Isolde


„Eolian Minstrel” był pierwszym albumem Vollenweidera zawierającym piosenki. Większość z nich, m.in. „Pieśń Izoldy”, zaśpiewała i napisała Eliza Gilkyson.
„Song of Isolde” to drobna perełka na harfę folkową (?, ang. folk harp) i głos żeński. Piosenki ze wspomnianego albumu mają charakter intertekstualny. Nawiązań nie jest wiele i nie zawsze są to nawiązania do literatury lub tradycji, czasem jedynie do wcześniejszych utworów (a raczej ich tytułów).
Ciekawy jest obraz i sugestie zawarte w tym krótkim utworze: Izolda budzi się po ponad tysiącu lat (a przecież tyle ma ich historia), lecz Tristan dalej śpi i nie odpowiada. Posłanie jest zimne, co nie często zdarza się tuż po przebudzeniu. I świat jakby inny wokół nich…
Niestety, nie powstał żaden film do tego utworu, więc niżej podlinkowana tylko składanka widokówek. Jakość utworu nie jest zbyt dobra (harfa jakaś zdezelowana), lecz niestety nie ma w Internecie nic lepszego.

Song of Isolde
Pieśń Izoldy


Wake up, wake up Tristan
Zbudź się, zbudź się, Tristanie
Our bed of leaves and sand is cold
Nasze posłanie z liści i piasku już zimne
I fell asleep here in your arms
Zasnęłam w twoich ramionach
More than a thousand years ago
Ponad tysiąc lat temu


Wake up, wake up Tristan
Zbudź się, zbudź, Tristanie
The wind breathes dark words through the forest
Wiatr niesie czarne słowa poprzez las
There is sorrow on the land
Oto smutek zaległ w krainie
Love must have cast a spell upon us
Miłość musiała rzucić na nas jakiś czar
The path lies open there before us
Droga ciągnie się przed nami daleko


Wake up, wake up Tristan
Zbudź się, zbudź się, Tristanie

27 lutego 2010

30. Depeche Mode – Enjoy The Silence


Chyba największy przebój Depeche Mode. Parę lat temu zespół wydał jego przeróbkę wraz z nowym teledyskiem.
Można by stwierdzić, że z punktu widzenia filologa tekst zawiera same bluźnierstwa („słowa są niepotrzebne”, „nie warto ich pamiętać”), to jednak coś w tym jest…
Utwór jest o wiele dłuższy niż sugeruje długość trwania teledysku – trwa 6 minut. Po wybrzmieniu muzyki i okrzyku „Ciesz się ciszą” następuje drugi, trochę nawet straszny i krótszy (niecałe 2 minuty) utwór pt. „Crucified” (‘Ukrzyżowany’). Padają w nim jakieś słowa, trudno je jednak zrozumieć.
Pierwszy teledysk należy znów do grupy teledysków nietypowych, luźno związanych z tekstem: historia króla (w tej roli wokalista zespołu, David Gahan), który nie może znaleźć miejsca dla swojego leżaka. Trochę to surrealistyczne połączenie. Reżyser (Anton Corbijn) nawiązywał do „Małego Księcia”. Zespół początkowo odrzucił jego pomysł na teledysk; zgodził się jednak po wyjaśnieniach Corbijna. Chciał on pokazać króla, który ma wszystko za wyjątkiem cichego miejsca, w którym mógłby spokojnie usiąść.
Zdjęcia do filmu kręcono w Nowej Zelandii i w Szwajcarii.

Enjoy The Silence
Ciesz się ciszą


Words like violence
Słowa gwałtowne
Break the silence
Przerywają ciszę
Come crashing in
Wpadają z hukiem
Into my little world
Do mojego małego świata
Painful to me
Bardzo mnie bolą
Pierce right through me
Przebijają na wylot
Can’t you understand
Nie potrafisz zrozumieć
Oh, my little girl
Moja mała?


All I ever wanted
Wszystko, czego pragnę
All I ever needed
Wszystko, czego potrzebuję
Is here in my arms
Jest tu, w moich ramionach
Words are very unnecessary
Słowa są bardzo niepotrzebne
They can only do harm
Potrafią tylko krzywdzić


Vows are spoken
Składano przysięgi
To be broken
By je łamać
Feelings are intense
To uczucia są głębokie
Words are trivial
A słowa płytkie
Pleasures remain
Przyjemności pozostają
So does the pain
Tak jak ból
Words are meaningless
Słowa nie mają znaczenia
And forgettable
Nie warto ich pamiętać


All I ever wanted….



Enjoy the silence
Ciesz się ciszą

Pierwsza wersja (królewska):

Depeche Mode - Enjoy the silence

Kathi | MySpace Wideo



Nowsza wersja (uwspółcześniona):


Depeche Mode Enjoy The Silence 2004
Załadowane przez: dictys. - Obejrzyj ostatnio promowane klipy wideo.

26 lutego 2010

29. Matt Alber – End Of The World


Teledysk pełen momentów, więc dozwolony od lat… Eee! W ogóle powinni go zabronić w Polsce, bo żeby tak chłop z chłopem… I to jeszcze w salonie damsko-męskim!!! Tak więc tytuł idealnie pasuje do prawdopodobnego odbioru tego filmu w Polsce.
Problematyczne jest przetłumaczenie wersu „It’s something like a cork screw”. Niby powinno być „corkscrew” (‘korkociąg’), ale zapis ze spacją też się spotyka (ale nie w słownikach!). Znaczenia gwarowe ang. „corkscrew” lub „cork screw” są wulgarne i odnoszą się zwykle do seksu analnego lub masturbacji kobiety. Najmniej wulgarne znaczenie to „głupek”. Tego typu znaczenia nie pasują do całości tekstu. Być może wobec tego Matt użył tu jakiegoś symbolicznego znaczenia „korkociągu” – czegoś, co wyciąga coś innego, co utknęło i trudno to wydostać ze środka, co tamuje dostęp do cenniejszego wnętrza. Może niezbyt trafiony (poetycki) symbol, ale chyba o to właśnie chodzi.

End Of The World
Koniec świata
                

I don’t want to ride this roller coaster
Nie chcę jechać tą kolejką
I think I want to get off
Chyba jednak wysiądę
But they buckled me down
Ale przypięli mnie pasem
Like it’s the end of the world
Jakby to był koniec świata
If you don’t want to have this conversation
Jeśli nie masz ochoty rozmawiać na ten temat
Then you better get out
Wiec lepiej stąd idź
Cause we’re climbing to our death
Bo wspinamy się po naszą śmierć
At least that’s what they want you to think
A przynajmniej to ci próbują wmówić
Just in case we jump the track
Gdybyśmy jednak wyskoczyli
I have a confession to make
Chciałbym coś wyznać
It’s something like a cork screw
Co utknęło we mnie


I don’t wanna fall, I don’t wanna fly
Nie chcę spaść, nie chcę lecieć
I don’t wanna be dangled over
Nie chcę się bujać
The edge of a dying romance
Nad przepaścią ginącej miłości
But I don’t wanna stop
Ale nie chcę przerywać
I don’t wanna lie
Nie chcę kłamać
I don’t wanna believe it’s over
Nie chcę wierzyć, że to koniec
I just wanna stay with you tonight
Chcę tylko zostać dzisiaj z tobą


I didn’t mean to scream out quite so loudly
Nie chciałem krzyczeć tak głośno
When we screeched to a halt
Gdy zatrzymaliśmy się z piskiem opon
I’m just never prepared
Po prostu nigdy nie jestem gotów
For the end of the ride
Na koniec jazdy
Maybe we should get on something simpler
Może powinny się przesiąść do czegoś prostszego
Like a giant balloon
Może ogromny balon
But I’ve got two tickets left, and so do you
Ale zostały mi dwa bilety, tobie też
Instead of giving them away to some stranger
Zamiast oddawać je komuś obcemu
Let’s make them count, come on
Wykorzystajmy je, chodź
Let’s get back in line again and ride the big one
Wróćmy do kolejki do największej karuzeli


Don’t you want to fall, don’t you want to fly
Czy chcesz spaść, czy chcesz lecieć
Don’t you want to be dangled over
Czy chcesz się bujać
The edge of this aching romance
Nad przepaścią cierpiącej miłości
If it’s gonna end, then I wanna know
Jeśli to się skończy, to chcę wiedzieć
That we squeezed out every moment
Że wycisnęliśmy każdą chwilę
But if there’s nothing left can you tell me why
Ale jeśli już nic nie zostało, powiedz, czemu
That it is you’re holding onto me
Trzymasz się mnie tak kurczowo
Like it’s the end of the world
Jakby to był koniec świata


25 lutego 2010

28. Matt Alber – Rivers and Tides


Kariera Matta Albera (jego blog: I took a field-trip; it was kinda rad.) powoli się zaczyna. Jest z wykształcenia chórzystą (por. jego falsetowe wykonanie fragmentu „Mesjasza” Handela: But Who May Abide - Handel's "The Messiah" - Matt Alber). Zaistniał jakiś czas temu w Internecie kilkoma bardzo dobrymi piosenkami, m.in. „End of the World” z teledyskiem, którego długo nie zobaczymy w Telewizji Polskiej (promuje wszystko co najbardziej zabójcze dla rodziny, z goleniem brzytwą na czele!, tzn. goleniem podbródka, nie czoła, ale jednak – zabójczo).
Tekst o konotacjach religijnych może się wydawać dziwny u artysty jawnie podnoszącego w swoich piosenkach tematykę homoseksualnych romansów (piosenka „Field-trip Buddy”), ale z drugiej strony tego typu sentymenty mogą być zrozumiałe, ponieważ to właśnie w kościelnych chórach Matt po raz pierwszy się zakochał – w śpiewaniu.
W Internecie nie ma całego tekstu, więc dwie ostatnie strofy spisałem ze słuchu. Teledysk (jeszcze) nie powstał, więc niżej podlinkowany utwór ze strony Reverbnation.

Rivers and Tides
Rzeki i przypływy


Rivers and tides have left me here
Rzeki i przypływy tutaj mnie wyrzuciły
forgetting my name
Nie pamiętam swego imienia
but there’s too many of me left alone
Ale zbyt wiele mnie zostało za mną
to feel so ashamed
By czuć wstyd
so I will drift here a while and
Więc podryfuję tu chwilę
settle my score with the waves
Policzę się z falami
should have been kind
Mogłem być bardziej uprzejmy
should have been less cold
Mogłem nie być tak zimny
but now it’s too late to turn back
Ale teraz za późno na powrót
                                 



something is sinking just below
Coś tonie tuż pod spodem
the warning is real
Ostrzeżenie jest jasne
it’s under the surface like a splinter
Tuż pod powierzchnią, jak drzazga
you see but can’t feel
Widzisz ją, lecz nie czujesz
and now with merciful hands
A teraz litościwymi dłońmi
he offers his chalice to me
On podaje mi kielich
and if I would drink
A gdy wypiję
would the moon repent
Czy pożałuje nas księżyc
or bathe us in amber and green
Czy skąpie w bursztynie i zieleni


there’s nothing to confess
Nie ma nic do wyznania
all this sorrow was alive
Cała ta gorycz była jak żywa
I’ve been whispering your name
Szeptałem twoje imię
for to come this stormy night
By przyszła ta burzowa noc


Rivers and tides have brought me here
Rzeki i przypływy tutaj mnie przyniosły
a heaven profane
Na przekór niebu
the queen and the princess brightly chosen
Królowa i królewna radośnie uznały
to rescue my name
By uratować moje imię
and now the others are here
A teraz inni tu są
to welcome me into the fold
By powitać mnie w owczarni
mounting a song from the stars above
Układając pieśń z gwiazd nad nami
a wonderful secrets untold
Z cudownych, przemilczanych tajemnic



Quantcast

24 lutego 2010

27. Gillian Grassie – Winter, Fire, and Snow


„Winter, Fire, and Snow” jest wielokrotnie wykonywanym fragmentem wiersza „Fire, Snow And Carnevale” autorstwa Macdary Woodsa (na zdj., por. Macdara Woods), irlandzkiego poety urodzonego w 1942 r. Opublikowany w tomikach „Invocation”, „Invocation 2002” i „Songs For A Celtic Christmas” (por. http://www.celticlyricscorner.net/anuna/winter.htm) wiersz zdobył dużą popularność, o czym świadczą wielokrotne wykonania jakie można znaleźć w Internecie. Chyba wszystkie, a przynajmniej te, które słyszałem, łącznie z wersją Gillian, są wykonywane tak samo wysoko, chóralnie i dostojnie.
W tekście pojawia się słowo „Carnevale” (*) – po włosku ‘Karnawał’. Nie znam całego tekstu, więc trudno powiedzieć, czy chodzi tutaj o karnawał nazwany po włosku, czy o fikcyjne miejsce stworzone przez poetę.
Gillian opublikowała jakiś czas temu własne wykonanie tego wiersza na swojej stronie. Niestety, teraz na jej stronie znajdują się już inne utwory, a „Winter, Fire, and Stone” jakby zniknęło z całego Internetu. Więc znów bez wideo.

Winter, Fire, and Snow
Zima, ogień i śnieg


In winter fire is beautiful
W zimie piękny jest ogień
Beautiful like a song
Piękny jak pieśń
In winter snow is beautiful
W zimie piękny jest śnieg
All of the winter long
Przez całą zimę
                   

And you, little son come safely home
A ty, synku mały, wracaj bezpiecznie do domu
Riding the tail of the wind
Dosiadając ogona wiatru
May you always come this safely home
Obyś zawsze wracał tak bezpiecznie do domu
In winter, fire and snow
W zimie, w ogniu i śniegu


The day gets dark uneasily
Dzień ciemnieje powoli
Darker and darker still
Coraz bardziej i bardziej
And you are gone to Carnevale*
A ty pojechałeś do Carnevale*
And I feel the winter’s chill
A ja czuję zimowy mróz


But you, little son come safely home…
Lecz ty, synku mały, wracaj bezpiecznie do domu


In winter fire is beautiful…

All of the winter long