Blog poświęcony tłumaczeniu, językom, analizie i interpretacji tekstów...

3 września 2010

143. Henry Wadsworth Longfellow, Mike Oldfield, Maddy Prior – Hiawatha Departue (Incantations, part II)

Incantations to jeden z pierwszych albumów Oldfielda. W tym okresie tworzył on wielkie kompozycje. W Incantations sięgnął też po klasyczne teksty, m.in. po Pieśń o Hajawacie Longfellowa, amerykańskiego poety romantycznego. Romantycy interesowali się swoimi korzeniami, tradycjami, starymi legendami, nic więc dziwnego, że amerykańscy romantycy sięgnęli po tradycje Indian. To właśnie w XIX w. powstał Ostatni Mohikanin Coopera, ale to nie jedyny przykład mody na indiańskość.
Na powstanie Pieśni o Hajawacie miała także wpływ publikacja fińskiej Kalevali Eliasa Lönnrota, która stanowiła zbiór i jednocześnie pewne autorskie przetworzenie mitów fińskich. Z Kalevali zaczerpnął Longfellow metrum, może też wzorując się na niej ubarwił losy historycznego Hiawaty, wodza Irokezów.
Fragment wybrany przez Oldfielda zawiera moment tuż przed spotkaniem z pierwszymi Europejczykami.
Poniższe tłumaczenie jest do pewnego stopnia raczej wierszem zainspirowanym Longfellowem niż wiernym tłumaczeniem. W tłumaczeniu, tak samo zresztą jak w oryginale jest wiele powtórzeń: skoro mistrz sobie pozwolił, to ja też… Metrum może nie pasuje do poematu, ale jest takie samo jak w oryginalne i w pierwowzorze oryginału (Kalevali).
Śpiewa Maddy Prior, piosenkarka angielska, którą można umieścić w nurcie poezji śpiewanej. Zaklęcia to jedyny utwór, w którym zaśpiewała do muzyki Oldfielda. Słowa ze strony „lyricsmode” (http://www.lyricsmode.com/lyrics/m/mike_oldfield/#share).

Incantantions (part 2)
Zaklęcia (cz. 2)
(Hiawatha Departure)
(Odejście Hiawathy)


By The Shores Of Gitche Gumee
Nad brzegami Gitche Gumee
By The Shining Big-Sea-Water
Nad błyszczącą morską wodą
At The Doorway Of The Wigwam
I przed wejściem do wigwamu
In The Early Summer Morning
W tamten letni, ciepły ranek


Hiawatha Stood And Waited
Hajawata stał i czekał
All The Air Was Full Of Freshness
Całe niebo było świeże
All The Earth Was Bright And Joyous
Ziemia jasna i radosna
And Before Him Through The Sunshine
Tamże przed nim, poprzez słońce


Westward Toward The Neighbouring Forest
Ku zachodnim, bliskim lasom
Passed In Golden Swamps, The Ahmo
Leciał w złotych falach Amo
Passed The Bees, The Honey-Makers
Mijał pszczoły miód robiące
Burning, Singing In The Sunshine
Płonąc śpiewnie poprzez słońce


Bright Above Him Shone The Heavens
Jasne nad nim błysło niebo
Level Spread The Lake Before Him;
Wielki staw rozpostarł przed nim
From its Bosom Leaped The Sturgeon
Z jego łona skoczył jesiotr
Sparkling, Flashing In The Sunshine
Skrząc i błyszcząc poprzez słońce


On its Margin The Great Forest
Dalej widział wielkie lasy
Stood Reflected In The Water
I odbicie tychże w wodzie
Every Tree-Top Had its Shadow
Każde drzewo miało swój cień
Motionless Beneath The Water
Bezruchy popod tą wodą


From The Brow Of Hiawatha
Zniknął z czoła Hajawaty
Gone Was Every Trace Of Sorrow
Ślad najmniejszy smutnych uczuć
As The Fog From Off The Water
Jako mgła znika znad wody
As The Mist Of The Meadow
Jako opar znad doliny


With A Smile Of Joy And Gladness
Uśmiech rady i radosny
With A Look Of Exultation
Takiż wzrok pełen uniesień
As Of One Who In A Vision
Jako ten, kto podczas wizji
Sees What Is To Be, But Is Not
Widzi, co ma być, lecz nie jest


Stood And Waited Hiawatha
Stał i czekał Hajawata
Toward The Sun His Hands Were Lifted
Jego ręce k’ słońcu wzniosłe
Both The Palms Spread Out Towards It
Obie dłonie wzwyż otwarłe
And Between The Parted Fingers
I spomiędzy palców jego


Feel The Sunshine On His Features
Piekło słońce lico jego
Flecked With Light His Naked Shoulders
Splamił światłem nagie barki
As It Falls And Flecks An Oak-Tree
Poprzez liście drzewa dębu
Through The Rifted Leaves And Branches
Przez rozłamne liść i gałąź


O’er The Water Floating, Flying
Ponad wodą płynął, leciał
Something In The Hazy Distance
Jakiś kształt we mgle dalekiej
Something In The Mist Of Morning
Jakiś kształt w oparze rannym
Loomed And Lifted From The Water
Wyszedł, wyniósł się spod wody


Now Seemed Floating, Now Seemed Flying
Teraz płynął, teraz wzleciał
Coming Nearer, Nearer, Nearer
Coraz bliżej, bliżej, bliżej
Was It Shingebis, The Diver?
Był to Shingebis, nurkowiec?
Or The Pelican, The Shada?
Byłże pelikan, ten Shada?


Or The Heron, The Shuh-Shuh-Gah?
Alboż czapla, ta Shu-Shu-Ga?
Or The White Goose, Waw-Be-Wawa,
Czy też gąska, Waw-bi-wawa?
With The Water Dripping, Flashing
Spopod wody, kapiąc, błyszcząc
From its Glossy Neck And Feathers?
Wodą ściekłą z piór i szyi?


It Was Neither Goose Or Diver
To nie była gęś ni nurek
Neither Pelican Nor Heron
Ni pelikan, ni też czapla
O’er The Water Floating, Flying
Ponad wodą, płynąc, lecąc
Through The Shining Mist Of Morning
Poprzez jasną mgłę poranną


But A Birch Canoe With Paddles
To był kajak i też wiosła
Rising, Sinking In The Sunshine
Wzniosłe, spadłe w świetle słońca
Dripping, Flashing In The Sunshine
Mokre, skrzące w świetle słońca
And Within It Came A People
A weń wsiedli jacyś ludzie




Could It Be The Sun Descending
Może to być słońca zachód
O’er The Level Plain Of Water
Ponad gładką taflą jezior?
Or The Red Swan Floating, Flying
Może to być gęś płynąca?
Wounded By The Magic Arrow
Ranna strzałą-li magiczną?


Staining All The Waves With Crimson
Plamiąc całą wodę krwiście
With The Crimson Of its Lifeblood
Szkarłat krwisty cieczy życia
Filling All The Air With Splendour
Dając niebu czar świetności
Filling All The Air With Plumage
Dając niebu dar swych pierzy


Yes, It Is The Sun Descending
Takoż słońce zachodziło
Sinking Down Into The Water
Tonąc w dole popod wodą
All The Sky Is Stained With Purple
Brocząc krwiście w niebie całem
All The Water Flushed With Crimson!
Brocząc krwiście w jezior toni!


No, It Is The Red Swan Floating
Nie, to łabędź krwisty płynie
Diving Down Beneath The Water
Tonąc niżej w wody głębie
To The Sky its Wings Are Lifted
Wyżej w niebo wzniósłszy skrzydła
With its Blood The Waves Are Reddened!
Fale bruka krwistą farbą.


Over It The Star Of Evening
W górze gwiazda wieczór głosi
Melts And Trembles Through The Purple
Niknie, ginie, w czerwień tonie
Hangs Suspended In The Twilight
Wisi lekko w mroku późnym
Walks In Silence Through The Heavens!
Kroczy cicho poprzez nieba!


Fragment cz. II Zaklęć (obraz: Pole zboża z krukami van Gogha)
 


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz